“Oʻzarxiv” agentligida 2024-yil uchun korrupsiyaga qarshi kurashish tizimining amal qilishi haqida UMUMIY HISOBOT

O‘zbekiston Respublikasi
Adliya vazirligi huzuridagi “O‘zarxiv” agentligi

“Oʻzarxiv” agentligida 2024-yil uchun korrupsiyaga qarshi kurashish tizimining amal qilishi haqida

UMUMIY HISOBOT

I. Tashkilotning Korrupsiyaga qarshi chora-tadbirlar dasturi bajarilgani toʻgʻrisida umumiy axborot

“Oʻzarxiv” agentligi tomonidan 2024-yil 19-maydagi Oʻzbekiston Respublikasi Adliya vazirligi huzuridagi “Oʻzarxiv” agentligi, uning tarkibiy va hududiy tuzilmalarida korrupsiyaga qarshi kurashish dasturi tasdiqlangan.

Mazkur dastur 35 ta banddan iborat boʻlib, Korrupsiyaviy xavf-xatarlarni bartaraf etish chora-tadbirlarining barcha ijro etilgan.

Xususan, mazkur dasturning 1, 4, 5, 10, 14, 15, 21, 25-bandlari boʻyicha “Oʻzarxiv” agentligi tomonidan Arxiv hujjatlari davlat arxivlariga topshirilishi lozim boʻlgan korxonalar, muassasalar va tashkilotlarning roʻyxatini tuzish tartibi toʻgʻrisidagi nizomiga (roʻyxat raqami 2360, 2012-yil 11-may) Adliya vazirining “Arxiv hujjatlari davlat arxivlariga topshirilishi lozim boʻlgan korxonalar, muassasalar va tashkilotlarning roʻyxatini tuzish tartibi toʻgʻrisidagi nizomga oʻzgartirishlar kiritish haqida” 2024-yil 24-avgustdagi 22-mh-son buyrugʻi bilan oʻzgartirishlar kiritildi. Shuningdek, Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining “Arxiv sohasini hamda Oʻzbekiston Respublikasi Adliya vazirligi huzuridagi “Oʻzarxiv” agentligi faoliyatini tubdan takomillashtirish toʻgʻrisida” Farmoni loyihasi (ID-95495) ishlab chiqildi (mazkur loyihada arxiv hujjatlari davlat arxivlariga topshirilishi lozim boʻlgan davlat organlari va tashkilotlarining yagona roʻyxatini “Idoraviy elektron arxiv” axborot tizimida (arxiv.gov.uz) shakllantirish, Oʻzbekiston Respublikasi Milliy arxiv fondi hujjatlarini davlat roʻyxatidan oʻtkazish “Davlat arxivlarida raqamlashtirilayotgan hujjatlarni yagona saqlovini taʼminlash hamda ulardan foydalanish” axborot tizimi (e.archive.uz) orqali amalga oshirish nazarda tutilgan) va Vazirlar Mahkamasiga yuborildi.

Dasturning 2,3,6,7,11,12,13,16,17,18-bandlari boʻyicha “Oʻzarxiv” agentligi va uning hududiy boshqarmalari tomonidan oʻtkaziladigan davlat nazorati tadbirlari natijalari Agentlik hayʼatining kengaytirilgan yigʻilishlarida muhokama qilinib, masʼullarning hisobotlari muntazam ravishda eshitilib kelinmoqda. Jumladan, Xorazm, Toshkent va Surxondaryo viloyatlari arxiv ishi hududiy boshqarmalari boshliqlarining oʻtkazilgan arxiv ishi va ish yuritish holati ustidan oʻtkazilgan davlat nazorati natijalari boʻyicha hisobotlari eshitildi.

Maʼlumot uchun: “Oʻzarxiv” agentligi va Arxiv ishi hududiy boshqarmalari tomonidan 353 ta vazirlik va idoralar hamda boshqa tashkilotlarda arxiv ishi va ish yuritish holati ustidan davlat nazorati amalga oshirildi.

Davlat nazorati tadbirlari natijasida 325 ta tashkilotlarga koʻrib chiqishi majburiy boʻlgan taqdimnomalar, 65 nafar masʼul xodimlarga nisbatan Oʻzbekiston Respublikasining Maʼmuriy javobgarlik toʻgʻrisidagi kodeksi 215⁴-moddasida nazarda tutilgan huquqbuzarlik boʻyicha maʼmuriy bayonnoma rasmiylashtirilib, tegishli sud organlariga hamda huquqni muhofaza qiluvchi organlarga 10 ta material yuborildi.

Dasturning 8, 20-bandlari boʻyicha Vazirlar Mahkamasining “Arxiv hujjatlarini tartibga keltirishga kompetentligi yuzasidan talabgorlarni attestatsiyadan oʻtkazish boʻyicha davlat xizmati koʻrsatishning maʼmuriy reglamentini tasdiqlash toʻgʻrisida”gi qarori loyihasi (ID-94555) ishlab chiqildi va Hukumatga yuborildi.

Dasturning 9, 19, 22, 26, 31-bandlari boʻyicha Pensiya jamgʻarmasi bilan hamkorlikda, tizimda korrupsiyani keltirib chiqaruvchi sabab va shart-sharoitlarning oldini olish hamda fuqarolarga yanada qulaylik yaratish maqsadida 2024-yil 26-avgust kuni “Oʻzarxiv” agentligi va Budjetdan tashqari Pensiya jamgʻarmasi oʻrtasida “Fuqarolarga pensiya tayinlash uchun arxiv maʼlumotnomalarini taqdim qilishda fuqarolar ovoragarchiligini bartaraf etish boʻyicha qoʻshma koʻrsatma” imzolangandi. Mazkur koʻrsatmaga muvofiq fuqarolarning ish haqi va ish stajiga oid arxiv maʼlumotnomalarini pensiya jamgʻarmasi boʻlimi tomonidan
toʻgʻridan-toʻgʻri Yagona portalda (arm.gov.uz) ochilgan shaxsiy kabinet orqali elektron shaklda soʻrov yoʻllagan holda, arxivlardan olish amaliyoti joriy etildi.

Dasturning 23, 24, 27, 28, 29, 30, 32, 33, 34, 35-bandlari boʻyicha .Xizmat koʻrsatish shartnomasini tuzish boʻyicha elektron axborot tizimini ishlab chiqishni maqsadga muvofiqligini tahlil qilinib, tegishli axborot tizimi ishlab chiqilmoqda.

II. Siyosat va tartib-taomillar

“Oʻzarxiv” agentligining “Oʻzbekiston Respublikasi “Oʻzarxiv” agentligining Korrupsiyaga qarshi ichki nazorat sektori nizomini tasdiqlash toʻgʻrisida” 2021-yil 22-sentabrdagi 342-son, “Oʻzbekiston Respublikasi “Oʻzarxiv” agentligi ichki audit va moliyaviy nazorat xizmatlarini tashkil etish toʻgʻrisida” 2021-yil 19-yanvardagi 13-son, “Korrupsiyaga qarshi kurashishga qaratilgan ayrim ichki hujjatlarni tasdiqlash toʻgʻrisida” 2021-yil 27-oktabrdagi
367-son (mazkur buyruq bilan 10 ta ichki meʼyoriy hujjat qabul qilingan) buyruqlari qabul qilingan.

III. Xavf-xatarlarni baholash^{^[1]}

Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining 2022-yil 11-maydagi PQ-240-son qarori ijrosi yuzasidan Agentlik va uning tizimidagi tashkilotlariga yuklangan har bir funksiyaning korrupsiyaviy xavf-xatarlari e-anticor.uz elektron tizimi orqali tahlil qilinib, baholandi. Unga koʻra, 220 ta funksiyasining 5 tasi “yuqori”, 30 tasi “oʻrta” hamda 185 tasi “past” daraja deb baholangan.

Baholash natijalariga asosan Oʻzbekiston Respublikasi Adliya vazirligi huzuridagi “Oʻzarxiv” agentligining faoliyatidagi korrupsiyaviy xavf-xatarlarning xaritasi, Korrupsiyaga moyil boʻlgan lavozimlar roʻyxati va Oʻzbekiston Respublikasi Adliya vazirligi huzuridagi “Oʻzarxiv” agentligi, uning tarkibiy va hududiy tuzilmalarida korrupsiyaga qarshi kurashish dasturi tasdiqlandi.

IV. Amalga oshiriladigan korrupsiyaga qarshi kurashish tartib-taomillar

Manfaatlar toʻqnashuvini tartibga solish

“Oʻzarxiv” agentligi va uning 14 ta hududiy boshqarmalari va Oʻzbekiston milliy arxivlarining boshqaruv xodimlari tomonidan yillik, yangi ishga qabul qilingan va boshqa ishga oʼtkazigan davrda manfaatlar toʻqnashuvi deklaratsiyalari toʻldirib borilmoqda.

Korrupsiyaga qarshi qoidalarni tashkilot shartnomalariga kiritish

Agentlik tomonidan xoʻjalik shartnomalariga korrupsiyaga qarshi qoidalar kiritib borilmoqda. Oʻz navbatida, xoʻjalik shartnomalarining korrupsiyaga qarshi qoidalariga kontragentlar tomonidan rad etish holatlari uchramagan.

Kontragentlarni tekshirish

Hisobot davrida kontragentlar boʻyicha tekshiruvlar oʻtkazilib borilmoqda.

Ishga nomzodlarni tekshirish

Markaziy apparat, hududiy va tarkibiy boʻlinmalari kesimida tashkilot tizimiga ishga kirish uchun nomzodlar ustidan oʻtkazilgan tekshiruvlar sonini koʻrsatiladi.

V. Taʼlim va kommunikatsiya

Hisobot davrida “Oʻzarxiv” agentligi va uning tizim tashkilotlarida hisobot davrida 1 182 nafar xodim korrupsiyaga qarshi kurashish boʻyicha umumiy va maxsus oʻqitishdan oʻtganlar.

Oʻzarxiv agentligi va uning hududiy boshqarmalarida hisobot davri
170 ta korrupsiyaga qarshi kurashish mavzusida targʻibot tadbirlari tashkil etilgan.

Xususan, joriy yil 12-fevralda Agentlik tomonidan Oʻzbekiston Milliy arxivida “Korrupsiya illatlari bizga yot” mavzusida amaliy seminar tashkil etildi. Seminarda Agentlikning korrupsiyaga qarshi kurashish boʻyicha olib borilgan ishlari muhokama qilinib, har bir xodimga korrupsiyaviy omillarga qarshi kurashishda nimalarga eʼtibor qaratish lozimligi tushuntirildi (https://t.me/uzarxivs/15451).

Joriy yil mart oyida Agentlik tizimidagi arxiv muassasalarida faoliyat yuritayotgan xotin-qizlar ishtirokida “Biz korrupsiyaga qarshimiz” mavzusida seminar-trening oʻtkazildi (https://t.me/uzarxivs/15867).

Joriy yil may oyida “Cert International” tashkiloti tomonidan Standartlar talablariga muvofiqlik darajasini aniqlash maqsadida 1-kuzatuv auditi oʻtkazildi.

Joriy yil iyun oyida Agentlik tizimidagi arxiv muassasalarida faoliyat yuritayotgan xodimlar ishtirokida korrupsiyaga qarshi kurashishga bagʻishlangan seminar-trening oʻtkazildi (https://t.me/uzarxivs/17845).

Joriy yilning 17-sentabrida “Oʻzarxiv” agentligi hamda Oʻzbekiston Respublikasi Iqtisodiyot va moliya vazirligi huzuridagi budjetdan tashqari Pensiya jamgʻarmasi tomonidan 2024-yil 26-avgustda tasdiqlangan “Fuqarolarga pensiya tayinlash uchun arxiv maʼlumotnomalarini taqdim qilishda fuqarolar ovoragarchiligini bartaraf etish boʻyicha” qoʻshma koʻrsatmasida belgilab oʻtilgan vazifalar yuzasidan videoselektor yigʻilishi oʻtkazildi.

Joriy yilning 18-sentabrida “Oʻzarxiv” agentligi tomonidan “Manfaatlar toʻqnashuvi toʻgʻrisida”gi Oʻzbekiston Respublikasining Qonuni mohiyati va ahamiyatiga bagʻishlangan Oʻzbekiston milliy arxivi xodimlari ishtirokida
davra-suhbati oʻtkazildi.

Bundan tashqari, “Oʻzarxiv” agentligi va uning tizimida jamoatchilik vakillari ishtirokida “Ochiq eshiklar kuniʼ tadbirlari oʻtkazilib, tashrif buyurganlarga arxivlar faoliyati tanishtirildi hamda ijtimoiy tarmoqlarda yoritildi.

VI. Korrupsiyaviy xatti-harakatlar va huquqbuzarliklar toʻgʻrisidagi xabarlar

“Oʻzarxiv” agentligiga 2024-yil davomida aloqa kanallari (aloqa kanallari) orqali soha boʻyicha korrupsiyaga oid xabarlar kelib tushmagan.

“Oʻzarxiv” agentligi va uning tizimidagi tashkilotlarga 2024-yilda sohaga oid 3 ta (Jizzax, Samarqand, Fargʻona viloyatlari boʻyicha) korrupsiya faktlariga doir murojaatlar kelib tushgan. Kelib tushgan murojaatlar oʻrganib chiqilganida, korrupsiya boʻyicha vajlar oʻz tasdigʻini topmagan.

VII. Monitoring va nazorat^{^[2]}

1. “Oʻzarxiv” agentligining 2024-yil 13-noyabrdagi 46-s-son buyrugʻiga asosan Chortoq tumani davlat arxivida oʻrganish oʻtkazildi.

Oʻrganishda, arxivning 2024-yil 3-oktabrdagi 1887417-son
(7617-0366-fe35-d4ef-e2e0-7809-7166) arxiv maʼlumotnomasiga soxta maʼlumotlar kiritilib, fuqaro Otaboyeva Nasiba Bodirovnaga taqdim etilganligi aniqlandi.

Xususan, arxiv saqlovida boʻlgan “Moskva” jamoa xoʻjaligi umumiy yigʻilishning (18-fond, 195-saqlov birligi) 1989-yil 13-dekabrdagi 4-son qarorida “Otaboyev Jamolxon” koʻrsatilmagan boʻlsada, arxiv maʼlumotnomasi “Moskva jamoa xoʻjaligi boʻyicha vakillar yigʻilishining 13.12.1989-yildagi 4-sonli qaroriga asosan Otaboyev Jamolxonga uy-joy qurish uchun 006ga yer maydoni ajratilgan” degan mazmunda rasmiylashtirilgan.

Ushbu oʻrganishda aniqlangan qonun buzilishi holatiga huquqiy baho berish uchun oʻrganish maʼlumotlari Namangan viloyati prokuraturasiga taqdim etildi.

2. “Oʻzarxiv” agentligining 2024-yil 1-noyabrdagi 102-son, 7-noyabrdagi 106-son hamda 15-noyabrdagi 110-son buyruqlariga asosan Fargʻona viloyati davlat arxivida joriy yil noyabr-dekabr oylarida oʻrganish oʻtkazildi.

Oʻrganishda, 2023-yil 27 oktyabrda Fargʻona viloyati davlat arxiviga Davlat xizmatlari markazlari orqali kelib tushgan fuqarolar G.Yusupovaning
1499558-raqamli, X.Uktamovaning 1499556-raqamli va N.Tashtemirovaning 1499557-raqamli mavzuli soʻrovlari boʻyicha soxta arxiv maʼlumotnomalari taqdim etilgan.

Oʻrganishda aniqlangan qonun buzilishi holatlari boʻyicha Fargʻona viloyati prokuraturasiga taqdim etilgan.

3. “Manfaatlar toʻqnashuvi toʻgʻrisida”gi Qonuni ijrosi boʻyicha Oʻzarxiv agentligi tizimida faoliyat yuritayotgan tashkilotlar faoliyatida monitoring oʻtkazildi.

Yaqin qarindoshlar bevosita boʻysunuvda yoki nazorat yoʻnalishidagi tashkilotlarda ishlayotgan holatlar boʻyicha:

“Oʻzarxiv” agentligining Qoraqalpogʻiston Respublikasi, Andijon, Qashqadaryo viloyatlari va Toshkent shahar arxiv ishi hududiy boshqarmalari boshliqlarining 1 nafardan jami 4 nafar yaqin qarindoshlari, shulardan 1 nafari ishlab chiqaruvchi, 3 nafari texnik xodimlar boshqarmalar tizimidagi davlat arxivlarida faoliyat yuritayotganligi aniqlangan.

Aniqlangan holatlarda xodimlarning yuqori lavozim darajasida (mansabdor yoki boshqaruv xodim) emasligi va bevosita boʻysunuvida ishlamasligini inobatga olgan holda mazkur xodimlar faoliyat yuritayotgan arxiv rahbarlari va xodimlarga manfaatlar toʻqnashuviga yoʻl qoʻymaslik va nazorat qilib borish boʻyicha doimiy chora-tadbirlar belgilangan hamda Qonun talablari tushuntirilgan.

“Oʻzarxiv” agentligi tizimidagi davlat arxivlarida 29 nafar davlat arxivi direktorining 35 nafar yaqin qarindoshlari faoliyat koʻrsatayotganligi aniqlandi.

maʼlumot uchun: Vazirlar Mahkamasining 2024-yil 14-noyabrdagi 758-son qarori bilan tasdiqlangan Qarindoshlarning birga ishlashlarini cheklash toʻgʻrisidagi qoidalardan istisnolarga yoʻl qoʻyilishi mumkin boʻlgan davlat tashkilotlari xodimlarining roʻyxatiga arxivlar xodimlari kiritilgan.

Mazkur holatlar boʻyicha manfaatlar toʻqnashuviga yoʻl qoʻymaslik va nazorat qilib borish boʻyicha doimiy chora-tadbirlar belgilangan.

Davlat organlari va tashkilotlari hamda ularning boʻysunuvida boʻlgan tashkilotlarda xodimlar oʻrindoshlik asosida ishlayotgan holatlar boʻyicha:

“Oʻzarxiv” agentligi tizimida 1 ta mazkur holat aniqlangan. Xususan, Andijon viloyat arxiv ishi hududiy boshqarmasining xoʻjalik ishlari mudiri bir vaqtning oʻzida boshqarma boʻysunuvidagi Andijon viloyat davlat arxivida
0,5 stavka muqovalovchi lavozimida oʻrindoshlik asosida ishlab kelgan.

Ushbu holat qonunchilikka zidligi tushuntirildi, mazkur xodim bilan tuzilgan mehnat shartnoma Andijon viloyati davlat arxivi tomonidan 2024-yil
18-iyul kuni bekor qilingan.

Xodimlarning tadbirkorlik faoliyatida ishtirok etish holatlari boʻyicha:

Qoraqalpogʻiston Respublikasi (2 nafar), Andijon (3 nafar), Jizzax
(1 nafar), Qashqadaryo (4 nafar), Navoiy (2 nafar), Namangan (2 nafar), Samarqand (1 nafar), Surxondaryo (1 nafar), Toshkent (2 nafar), Fargʻona
(1 nafar), Xorazm (3 nafar) viloyatlardagi davlat arxivlari va Oʻzbekiston
Ilmiy-texnika va tibbiyot hujjatlari milliy arxivining (1 nafar) boshqaruv xodimlari tijorat tashkilotlarining taʼsischisi (aksiyadori, ishtirokchisi) ekanligi aniqlandi.

Tadbirkorligi mavjud yoki avtomatlashtirilgan tizimda faol tadbirkorlik ishtirokchisi sifatida qolib ketgan xodimlar aniqlanib 19 ta holat bartaraf etildi
va 4 ta holat boʻyicha aksiyaga egalik huquqi boshqa shaxsga oʻtkazish jarayonida.

“Oʻzarxiv” agentligi va uning hududiy boshqarmalari tomonidan
2023-yil davomida yaqin qarindoshi mansabdor shaxs sifatida ishlayotgan obyektni tekshirishda tashkilot xodimlari ishtirok etish holatlari aniqlanmadi.

Ishdan boʻshagan xodimning ikki yil ichida oʻz ish joyida bevosita nazoratida boʻlgan tashkilotlarga ishga kirish holatlari boʻyicha:

Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining “Respublika ijro etuvchi hokimiyat organlari faoliyatini samarali yoʻlga qoʻyishga doir birinchi navbatdagi tashkiliy chora-tadbirlar toʻgʻrisida” 2023-yil 25-yanvardagi Farmoniga muvofiq “Oʻzarxiv” agentligining hududiy boshqarmalaridagi shtat birliklari qisqartirildi.

Mehnat kodeksi talablardan kelib chiqib, qisqartirishga tushgan xodimlar 2023-yilda hududiy boshqarmalari boʻysunuvidagi 9 ta davlat arxivlarining mavjud vakant lavozimlariga jami 11 nafar xodim ishga joylashtirildi.

Xodim oʻzi mehnat (xizmat) faoliyatini amalga oshirayotgan tashkilotning nazoratida boʻlgan tadbirkorlik faoliyati subyektining aksiyalariga yoki ustav fondidagi (ustav kapitalidagi) ulushlariga egalik qilgan, ushbu tadbirkorlik faoliyati subyektlarining boshqaruv organi aʼzosi boʻlgan holatlar boʻyicha:

Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining “Maʼmuriy islohotlar doirasida adliya organlari va muassasalarining masʼuliyatini yanada oshirish hamda ixcham boshqaruv tizimini shakllantirish toʻgʻrisida” 2024-yil 24-maydagi PF-80-sonli Farmoni bilan Oʻzbekiston Respublikasi Adliya vazirligi huzuridagi “Oʻzarxiv” agentligining tashkiliy tuzilmasi tasdiqlangan.

Bugungi kunda, “Oʻzarxiv” agentligi tizimida 3 ta Oʻzbekiston milliy arxivlari, 14 ta arxiv ishi hududiy boshqarmalar, 101 ta davlat budjetidan taʼminlanadigan davlat arxivlari, davlat budjetidan taʼminlanmaydigan 114 ta shaxsiy tarkib hujjatlari davlat arxivlari mavjud boʻlib, mazkur tashkilotlar tashkiliy-huquqiy shakliga koʻra davlat muassasasi hisoblanadi.

“Oʻzarxiv” agentligi tizimida tadbirkorlik faoliyati subyektlari mavjud emas. Shunga koʻra, xodim oʻzi mehnat (xizmat) faoliyatini amalga oshirayotgan tashkilotning nazoratida boʻlgan tadbirkorlik faoliyati subyektining aksiyalariga yoki ustav fondidagi (ustav kapitalidagi) ulushlariga egalik qilgan, ushbu tadbirkorlik faoliyati subyektlarining boshqaruv organi aʼzosi boʻlgan holatlar aniqlanmagan.

VIII. Aniqlangan qoidabuzarliklar va ularga taʼsir choralari

Korrupsiyaga qarshi kurashishga oid qonunchilik va ichki idoraviy talablar buzilganlik holatlari boʻyicha 11 nafar xodimga nisbatan tegishli choralar koʻrilgan.